خود و دیگری، بررسی تصویرشناختی مخزن الوقایع اثر امین الدوله و سفرنامۀ پیرزاده

تصویرشناسی مطالعۀ نحوۀ معرفی بیگانه است و بر جنبۀ عملگرای تصاویر تکیه دارد. موضوع اصلی تصویرشناسی، «دیگری» می‌باشد. این نوع مطالعه، به بررسی عناصری که یک نویسنده به قضاوت نشسته و تفکرات و ذهنیتی که تصاویر برای نویسنده ایجاد کرده‌اند، می‌پردازد. در واقع، مسئلۀ مطالعۀ بیگانه همواره موضوع اصلی ادبیات سفر را تشکیل می‌دهد. مقالۀ حاضر، به بررسی تصویر ارائه شده از کشور فرانسه در سفرنامه‌های حاجی پیرزاده و امین‌الدوله خواهد پرداخت. در این مقاله، ما با تکیه بر تعاریف «خود» و «دیگری» از دانیل پاژو و ادوراد سعید، خواهیم دید این تصویر چگونه شکل گرفته است و در این گفتمانها دربارۀ دیگری، تفاوت میان ایرانی و فرانسوی به چه شکل بیان شده است. نقش دیگرگرایی در درکِ دیگری چیست و چگونه دیگرگرایی به یک دیدگاه تبدیل می‌شود. با توجه به اینکه تصویرشناسی شامل مسئلۀ دریافت نیز می‌شود، تأثیرات برخورد با دیگری بر روی خود را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد.